Podstawowe założenia chrystocentryczno-humanistycznego modelu wychowania w ujęciu prawosławnym

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15290/elpis.2020.22.13

Słowa kluczowe:

prawosławna pedagogika, prawosławne wychowanie, prawosławna pedagogika religii, edukacja religijna

Abstrakt

Problematyka wychowania od wieków inspiruje pedagogów do tworzenia nowych teorii, poszukujących sposobów i środków, które pozwalają uzyskać maksymalne efekty w procesie osiągania pełni osobowej dojrzałości przez wychowanka. Wielość pojawiających się nowych systemów pedagogicznych świadczy bez wątpienia o głębokiej trosce, jaką wzbudza wychowanie. Wychowanie jest integralnie sprzężone z egzystencją człowieka i współtworzy otaczającą go rzeczywistość. Człowiek stanowi o sobie przy jednoczesnym współistnieniu z drugim i wśród innych. Proces wychowania jest drogą dorastania do pełni życia osobowego i nie odbywa się w próżni. W klasycznie pojętej metodologii nauk, drogę do celu, czyli metodę, określał w głównej mierze sam przedmiot badany. Jeżeli zatem pragniemy uczynić przedmiotem rozważań chrześcijański model wychowania, należy rozpocząć od podmiotu wychowania, którym jest człowiek, potrzebujący ukształtowania swojej myśli, słowa i postawy we wszystkich aktach swojego istnienia. Dlatego, zanim zapytamy, co to znaczy wychowywać człowieka, należy odpowiedzieć na pytanie „Jaka wizja człowieka stoi u podstaw chrześcijańskiego modelu wychowania?” Celem niniejszego artykułu jest krótkie przedstawienie podstawowych założeń chrystocentryczno-humanistycznego modelu wychowania, który mógłby być punktem wyjścia w opracowaniu konkretnych strategii edukacyjnych.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Adamski, F. (1993). Człowiek-Wychowanie-Kultura. Wybór tekstów. Kraków: WAM.

Alekseûk, A. (2016). Očerk bogoslovsko-antropologičeckih vozzrenij svâtitelâ Luki (Vojno-Âseneckogo), arhiepiskopa Simferopol’skogo i Krymskogo. W: A. Nikulin, J. Pilko (red.) Pohľad na človeka v učení sv. Jána Sanfranciského a Luki (Lukáša) Krymského. (45-56). Prešov: Pravoslávna bohoslovecká fakulta Prešovskej univerzity v Prešove.

Alekseûk, A. (2018). Vopros individualizma v pravoslavnom bogoslovii XX veka. W: V. V. Akimov, A. S. Slesarëv (red.), Cerkovnaâ nauka v načale tret’ego tysâčeletiâ: aktual’nye problemy i perspektivy razvitiâ. (276-283). Minsk: Izdatel’stvo Minskoj duhovnoj akademii.

Alekseûk, A., Marek, Z., Milerski, B. (2020) Pedagogika religii w Polsce. W: Z. Marek, A. Walulik (red.), Słownik pedagogiki religii. Kraków: IGNATIANUM. (W druku).

Berdâev, N. A. (1994). Duh i realnost’. Osnovy bogočelovečeskoj duhovnosti. W: Filosofiâ svobodnogo duha. (364-462). Moskva: RESPUBLIKA.

Berdâev, N. A. (1936). Problema čeloveka (k postoeniû hristiânskoj antropologii). Put’ 50, 3-26.

Bierdiajew, M. (1995). Filozofia wolności. Tłum. E. Matuszczyk. Białystok: ORTHDRUK.

Chomiakow, A. (2010). Kościół jest jeden. Próba katechizmowego przedstawienia nauki o Kościele. (H. Paprocki, Tłum.). Elpis 12, 305-330.

Definicja wiary. (2006). W: A. Baron, H. Pietras (red.), Dokumenty Soborów Powszechnych (tekst recki, łaciński, polski) (t. 1, 214-224). Kraków: WAM.

Encyclical of the Holy and Great Council of the Orthodox Church. (18-26.06.2016). [on-line] https://www.holycouncil.org/official-documents/-/asset_publisher/VA-0WE2pZ4Y0I/content/encyclical-holy-council?_101_INSTANCE_VA0WE2pZ4Y0I_languageId=en_US, [22.06.2020].

Evdokimov, P. (1989). Kobieta i zbawienie świata. (E. Wolicka, Tłum.). Poznań: Wydawnictwo W DRODZE.

Leśniewski, K. (2015). «Kim jest człowiek, że o nim pamiętasz…?». Podstawowe idee współczesnej antropologii prawosławnej. Lublin: Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska.

Łosski, W. (1989). Teologia mistyczna Kościoła wschodniego. (M. Sczarniecka, Tłum.). Warszawa: IW PAX.

Manzaridis, G. I. (1997). Przebóstwienie człowieka. Nauka świętego Grzegorza Palamasa w świetle tradycji prawosławnej. Przeł. I. Czaczkowska. Lublin: Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska.

Marcel, G. (1959). Homo Viator. Tłum. P. Lubicz. Warszawa: IW PAX.

Meyendorff, J. (2005). Święty Grzegorz Palamas i duchowość prawosławna. (K. Leśniewski, Tłum.). Lublin: Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska.

Milerski, B. (2005). Pedagogika religii. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika (t. 1, 261-277). Warszawa: WN PWN.

Serafin z Sarowa. (2008). Ogień Ducha Świętego. (H. Paprocki, Tłum.). Kraków: ESPRIT.

Spiteris, Y. (2006). Święty Grzegorz Palamas. Łaska i doświadczenie. W: Ostatni Ojcowie Kościoła – Kabasilas i Palamas. (B. Widła, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów MIC.

(Ware) Kallistos. (1999). Prawosławna droga. (N. Aleksiejuk, Tłum.). Warszawa: ORTHDRUK.

Vojno- Âsenecki, Luka. (2007). Duh, duša i telo. W: Izbrannye tvoreniâ (561-442). Moskva: Sibirskaâ Blagozvonnica.

Yannaras, C. (2011). Relational Ontology. Transl. N. Russel. Brookline MA: Holly Cross Orthodox Press.

Zen’kovskij, V. V. (1926). Avtonomiâ i teonomiâ. Put’ 3, 46-64.

Zen’kovskij, V. V. (1929). Ob ierarhičeskom stroe duši. W: Naučnye trudy Russkogo narodnogo universiteta v Prage (t. 2, 235-250). Praga.

Zen’kovskij, V. V. (2008). Sud’ba Halkidonskih opredelenij. In: Sobranie sočinenij (t. 2, 480-496) Moskva: RUSSKIJ PUT’.

Zen’kovskij, V. V. (2011). Principy pravoslavnoj antropologii. In: Sobranie sočinenij. (t. 4, 469-507). Moskva: RUSSKIJ PUT’.

Pobrania

Opublikowane

2020-11-12

Jak cytować

Aleksiejuk, A. (2020). Podstawowe założenia chrystocentryczno-humanistycznego modelu wychowania w ujęciu prawosławnym. Elpis, (22), 107–112. https://doi.org/10.15290/elpis.2020.22.13

Numer

Dział

Artykuły