The patristic notion of creativeness
DOI:
https://doi.org/10.15290/elpis.2015.17.14Keywords:
creativeness, creation, mimetism, novelty vs newness (καινοτομία), Augustine, Cappadocians, Maximus the ConfessorAbstract
The paper deals with the question whether the patristic thought has to say about human creativeness. The point is that the Christian reflection (exemplified by Augustine, the Cappadocians, and Maximus the Confessor) – even though it is very conservative
and continues an ancient notion of art as the field of craft and plain mimetism – provides nonetheless the indirect, theological possibility to rethink the man’s activity. The special emphasis is put on the ambigiuity in the patristic term of ‘newness’ (καινοτομία)
which designates a ‘heretic novelty’, as well as a miracle both of the God’s creation and incarnation, and human creative Christian and Christocentric mimetism.
Downloads
References
Abramowiczówna, Z. (red.), Słownik grecko-polski, t. II, Warszawa 1960.
Anastazy Apokryzjariusz, Disputatio Bizyae w: Scripta saeculi VII vitam Maximi Confessoris illustrantia, P. Allen, B. Neil (red.), Turnhout 1999 (CCSG 39).
Anastazy Synaita, św., Anastasii Sinaite viae dux, K.-H. Uthemann (red.), Turnhout 1981 (CCSG 8).
Anonim, Do Diogneta – czyli o roli chrześcijan w świecie, przeł. A. Świderkówna w: Pierwsi świadkowie, Kraków 20102 (BOK 10), s. 334-350.
Arendt, H., Wola, przeł. R. Piłat, Warszawa 1996.
Arystoteles, Poetyka, przeł. H. Podbielski, Wrocław 1989.
Augustyn, św., De Genesi ad litteram imperfectus liber w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series latina, t. 34, Parisii 1865.
Augustyn, św., De Genesi ad litteram libri duodecim w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series latina, t. 34, Parisii
Augustyn, św., Pisma egzegetyczne przeciw manichejczykom, przeł. J. Sulowski, Warszawa 1980 (PSP 25).
Augustyn, św., Sermones w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series latina, t. 38, Parisii 1865.
Bazyli Wielki, św., Epistolae w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series graeca, t. 32, Parisii 1857.
Bazyli Wielki, św., Liber de Spiritu sancto w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series graeca, t. 32, Parisii 1857.
Bazyli Wielki, św., Listy, 226, 3, przeł. W. Krzyżaniak, Warszawa 1972.
Bazyli Wielki, św., O Duchu Świętym , przeł. J. Naumowicz, Warszawa 1999.
Cormack, R., Malowanie duszy. Ikony, maski pośmiertne i całuny, przeł. K. Kwaśniewicz, Kraków 1999.
Crouzel, H., Orygenes, przeł. J. Margański, Kraków 20042.
Dalmais, I. H., L’innovation des natures d’après S. Maxime le Confesseur (à propos de Ambiguum 42), „Studia patristica” 15 (1984), s. 285-290.
Di Bernardino, A., Studer, B. (red.), Historia teologii, t. 1: Epoka patrystyczna, przeł. M. Gołębiowski i in., Kraków 2003.
Grzegorz z Nazjanzu, św., Mowy wybrane, praca zbiorowa, Warszawa 1967.
Grzegorz z Nazjanzu, św., Orationes w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series graeca, t. 36, Parisii 1858.
Grzegorz z Nyssy, św., O naśladowaniu Boga. Pisma ascetyczne: Co znaczy być chrześcijaninem; O doskonałości; O celu życia i prawdziwej ascezie, przeł. K. Naumowicz, Kraków 2001 (BOK 15).
James, L., And the Word was with God… What makes art Orthodox? w: Byzantine Orthodoxies. Papers from the Thirty-sixth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Durham, 23-25 March 2002, A. Louth, A. Casiday (red.), Aldershot 2006, s. 103-110.
Kochańczyk-Bonińska, K., Maksym Wyznawca o powstaniu duszy – Ambigua ad Iohannem 42, „Seminare” 26 (2009), s. 277- 284.
Maksym Wyznawca, św., Ambiguum ad Iohannem w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series graeca, t. 91, Parisii 1865.
Maksym Wyznawca, św., Epistulae xlv w: Migne, J.-P. (red.), Patrologiae cursus completus, Series graeca, t. 91, Parisii 1865.
Mansi, J. D. (red.), Sacrorum Conciliorum nova, et amplissima collectio, t. 13, Florentiae 1767.
Meyendorff, J., Continuities and Discontinuities In Byzantine Religious Thought, „Dumbarton Oaks Papers” 47 (1993), s. 69-81.
Petrov, В. В., Максим Исповедник: Онтология и метод в византийской философии УII в., Москва 2007.
Pomian, K., Przeszłość jako przedmiot wiary. Historia i filozofia w myśli średniowiecza, Warszawa 20092.
Spanos, A., „To Every Innovation, Anathema”? Some Preliminary Thoughts on the Study of Byzantine Innovation” w: Mysterion, strategike og kainotomia, H. Knudsen i in. (red.), Oslo 2010, s. 51-59.
Tatarkiewicz, W., Twórczość: Dzieje pojęcia w: tenże, Droga przez estetykę. Pisma zebrane, t. 2, Warszawa 1972.
Thunberg, L., Microcosm and Mediator. The Theological Anthropology of Maximus the Confessor, Lund 1965.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The detailed terms of the CC BY-SA license (Attribution - Share Alike) are available on the Creative Commons website - link.
The author must complete and send to the editorial office (elpis@uwb.edu.pl) the completed and signed author's contract with a declaration of the originality of the article and the author's contribution to the article. Download Agreement File: HERE
